Foto: Simon van der Woude (tekst: Stichting Teamalert)
TeamAlert onthult groot deel van de cannabisgebruikers rijdt onder invloed
Utrecht – Cannabisgebruik is na alcohol het meest gebruikte middel in Nederland. Toch is er relatief weinig onderzoek gedaan naar wie cannabisgebruikers zijn en wanneer ze met cannabis achter het stuur kruipen. Het recente onderzoek van TeamAlert, in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, brengt hier verandering in. Het biedt inzichten in de doelgroep, situaties en motieven van cannabisgebruikers die rijden onder invloed.
Cannabisgebruikers in het verkeer
Volgens de Nationale Drug Monitor (2022) heeft bijna een kwart (23,6%) van de Nederlandse bevolking ooit cannabis gebruikt. Cannabis is na alcohol de meest gerapporteerde drug bij rijden onder invloed. TeamAlert deed onderzoek onder 2172 cannabisgebruikers vanaf 18 jaar tot en met 65+. Van de 2172 deelnemers gaf bijna de helft (46%) aan binnen 8 uur na cannabisgebruik auto te hebben gereden, hiervan gaf bijna (22%) aan zelfs binnen 1 uur na gebruik achter het stuur te zijn gekropen.
Minister Mark Harbers (Infrastructuur en Waterstaat): “We weten dat cannabis zorgt dat je minder snel kan reageren en dat je jezelf minder goed kan coördineren. Het is dan ook verboden om onder invloed van cannabis in de auto te stappen. Ik vind het schokkend dat uit dit onderzoek blijkt dat veel cannabis-rijders gewoon op pad gaan, terwijl ze heel goed weten dat het verboden is. Wanneer de politie je betrapt, ben je meer dan 1000 euro kwijt: je moet dan een verplichte training volgen bij het CBR, waarna het CBR bepaalt of je rijbewijs geldig blijft. Meedoen aan het verkeer is een enorme verantwoordelijkheid, die moeten we allemaal heel serieus nemen.”
Ondanks dat rijden onder invloed in alle bevolkingsgroepen voorkomt, zijn het vaker mannen en mensen zonder kinderen. Daarnaast zien we dat het voornamelijk frequente gebruikers zijn die vaker autorijden.
Sjoerd van Halem, onderzoeker bij TeamAlert vertelt: “Rijden onder invloed van cannabis gebeurt het vaakst bij mensen die van zichzelf al stevig blowen. We zien dat deze groep vaak al jonger begonnen is met cannabis, en ook een sociale omgeving heeft die vaker blowt. Cannabisgebruik onder deze groep lijkt dusdanig genormaliseerd, dat het voor hen waarschijnlijk ook normaal voelt om met cannabis op achter het stuur te kruipen”
Situaties waarin rijden onder invloed van cannabis voorkomt
Het onderzoek toont verder aan dat er veel verschillende situaties zijn waarin rijden onder invloed van cannabis voorkomt, maar dat rijden onder invloed van cannabis voornamelijk gebeurt wanneer mensen alleen in de auto zitten, vooral ’s avonds, in het weekend en meestal voor kortere afstanden.
Cannabisgebruikers bewust achter het stuur
Het onderzoek onthult dat mensen die onder invloed rijden, dit vaak bewust doen. Ze ervaren een lage pakkans en herkennen zich doorgaans niet in de risico’s van rijden onder invloed van cannabis, zoals het minder goed in staat zijn om afstanden in te schatten en een verslechterde coördinatie en reactiesnelheid. Meer dan de helft van de deelnemers wist tijdens het gebruik dat ze later zouden rijden. Deze bevindingen suggereren dat rijden onder invloed van cannabis door de betreffende gebruikers als relatief geaccepteerd en veilig wordt beschouwd.
De resultaten van dit onderzoek kunnen bijdragen aan effectievere preventie en handhaving op het gebied van rijden onder invloed van cannabis.